Groznica Zapadnog Nila je nezarazna virusna bolest koja prvenstveno pogađa ptice, konje i ljude, a prenose je komarci. To je bolest afričkog porijekla, ali se proširila svijetom zahvaljujući pticama selicama, koje su glavni domaćini virusa, održavajući ciklus komarac-ptica-komarac koji ponekad uključuje konje ili ljude. Bolest uzrokuje nervne znakove koji ponekad mogu postati vrlo ozbiljni, pa čak i uzrokovati smrt zaraženog bića. Zbog toga se mora provoditi dobar epidemiološki nadzor radi prevencije bolesti, kao i vakcinacija konja u rizičnim područjima.
Ako ste znatiželjni ili ste čuli za ovu bolest i želite saznati više o njoj, nastavite čitati ovaj članak na našoj stranici o Groznici Zapadnog Nila kod konja, njenim simptomima i kontrola.
Šta je groznica Zapadnog Nila?
Groznica Zapadnog Nila je nezarazna zarazna bolest virusnog porijekla i koju prenosi komarac, obično iz roda Culex ili Aedes. Divlje ptice, posebno iz porodice Corvidae (gavrani, svrake), glavni su rezervoar virusa za njegovo prenošenje na druga bića putem komaraca, jer nakon ujeda zaraženog komarca razvijaju jaku viremiju. Najbolja staništa za širenje virusa su vlažna područja kao što su delte rijeka, jezera ili močvarna područja u kojima obiluju ptice selice i komarci.
Virus prirodno održava prirodni ciklus komarac-ptica-komarac, pri čemu se sisari ponekad inficiraju ubodom komarca koji nosi virus nakon ugriza ptice sa virusom u krvi. Ljudi i konji su posebno osjetljivi, gdje može izazvati neurološke simptome manje ili više izražene jer virus krvlju dospijeva u centralni nervni sistem i kičmenu moždinu. Transplacentalni prijenos, dojenje ili transplantacija također su opisani kod ljudi, koji su simptomatski samo u 20% slučajeva. Kod konja nema zaraze između jedinki, ali je prisutnost komaraca vektora virusa između njih uvijek neophodna.
Iako groznica Zapadnog Nila nije jedna od najčešćih bolesti konja, veoma je važno izvršiti ispravnu veterinarsku kontrolu kako bi se spriječila ova i druge patologije.
Uzroci groznice Zapadnog Nila
Bolest je uzrokovana Virus Zapadnog Nila, koji je arbovirus (virus koji se prenosi člankonošci) iz porodice Flaviviridae i rod Flavivirus. Pripada istom rodu kao i virusi Denga, Zika, žute groznice, japanskog encefalitisa ili Saint Louis encefalitisa. Prvi put je identifikovan 1937. godine u Ugandi, u okrugu Zapadnog Nila. Bolest je uglavnom rasprostranjena u Africi, Bliskom istoku, Aziji, Evropi i Sjevernoj Americi
Ovo je bolest koju treba prijaviti Svjetskoj organizaciji za zdravlje životinja (OIE), kao i registrovana u sanitarnom kodeksu za kopnene Životinje ove iste organizacije. Povećanoj cirkulaciji virusa Zapadnog Nila pogoduju poplave, jake kiše, povećane globalne temperature, rast populacije, ekstenzivne farme peradi i intenzivno navodnjavanje.
Simptomi groznice zapadnog Nila
Nakon ujeda komarca, simptomima može biti potrebno između 3 i 15 dana da se pojave U drugim prilikama se nikada neće pojaviti, zbog da većina konja koji se zaraze nikada ne razviju bolest, tako da neće pokazivati nikakve kliničke znakove.
Kada se bolest razvije, procjenjuje se da jedna trećina zaraženih konja ugine. Znakovi koje konj sa Nilskom groznicom može pokazati su:
- Vrućica.
- Glavobolja.
- Otečeni limfni čvorovi.
- Anoreksija.
- Letargija.
- Depresija.
- Poteškoće pri gutanju.
- Poremećaji vida sa posrtanjem pri hodu.
- Sporo i kratak korak.
- Glava spuštena, nagnuta ili podržana.
- Fotofobija.
- Nekoordinacija.
- Mišićna slabost.
- Mišićni tremor.
- Škripanje zubima.
- Paraliza lica.
- Nervni tikovi.
- Kružni pokreti.
- Nemogućnost stajanja.
- Paraliza.
- Napadi.
- Jedi.
- Death.
Oko 80% infekcija kod ljudi ne izaziva simptome, a ako se pojave, nespecifične su, kao što su umjerena temperatura, glavobolja, umor, mučnina i/ili povraćanje, osip na koži i uvećani limfni čvorovi. Kod drugih ljudi se teški oblik bolesti može razviti s komplikacijama kao što su encefalitis i meningitis sa neurološkim znacima, ali je postotak obično minimalan.
Dijagnoza groznice zapadnog Nila kod konja
Dijagnoza Nilske groznice mora se postaviti kliničkom, diferencijalnom dijagnozom i verificirati uzimanjem uzoraka i slanjem u referentnu laboratoriju kako bi se postavila konačna dijagnoza.
Klinička i diferencijalna dijagnoza
Ako konj počinje sa nekim od neuroloških znakova o kojima smo govorili, čak i ako su vrlo suptilni, treba posumnjati na ovu virusnu bolest, posebno ako se nalazimo u području u kojem postoji rizik od cirkulacije virusa ili konj nije vakcinisan. Zato je pozvati veterinara za konje prije bilo kakvog neuobičajenog ponašanja našeg konja od suštinske važnosti da ga liječimo što je prije moguće i kontrolišemo moguće epidemije. Groznicu Zapadnog Nila uvijek treba razlikovati od drugih procesa koji mogu pokazati slične znakove kod konja, konkretno:
- Bjesnilo konja.
- Equine herpesvirus tip 1.
- Alfavirusni encefalomijelitis.
- Protozoalni encefalomijelitis konja.
- Istočni i zapadni konjski encefalitis.
- Venecuelanski konjski encefalitis.
- Verminous encephalitis.
- Bakterijski meningoencefalitis.
- Botulizam.
- Otrovanje.
- Hipokalcemija.
Laboratorijska dijagnoza
Konačnu dijagnozu i njenu diferencijaciju od drugih bolesti dat će laboratorij. Uzorci se moraju uzeti za testiranje radi otkrivanja virusnih antitijela ili antigena za dijagnozu bolesti.
Testovi za direktnu dijagnozu virusa, konkretno antigeni, izvode se na uzorcima cerebrospinalne tečnosti, mozga, bubrega ili srca iz obdukcije ako konj je uginuo, što je korisno kao lančana reakcija polimeraze ili RT-PCR, imunofluorescencija ili imunohistohemija u mozgu i kičmenoj moždini.
Međutim, testovi koji se obično koriste za dijagnosticiranje ove bolesti kod živih konja su serološki, zasnovani na krvi, serumu ili cerebrospinalnoj tekućini, gdje će umjesto virusa antitijela koje je konj proizveo protiv njega biti otkrivena. Konkretno, ova antitijela su imunoglobulini M ili G (IgM ili IgG). IgG se povećava kasnije od IgM i kada su klinički znakovi prisutni dovoljno dugo, tako da je dijagnostičko samo otkrivanje IgM u serumu. serološki testovi dostupni za otkrivanje groznice Zapadnog Nila su:
- ELISA za hvatanje IgM (MAC-ELISA).
- IgG ELISA.
- Inhibicija hemaglutinacije.
- Seroneutralizacija: koristi se za potvrdu pozitivnih ili zbunjujućih ELISA testova, budući da se kod ovog testa mogu pojaviti unakrsne reakcije sa drugim flavivirusima..
Definitivna dijagnoza groznice Zapadnog Nila kod svih vrsta postavlja se izolacijom virusa, ali se ne praktikuje uobičajeno jer zahtijeva nivo 3 biološka sigurnost. Može se izolirati u VERO (ćelije jetre afričkog zelenog majmuna) ili RK-13 (ćelije bubrega zeca), kao iu ćelijskim linijama ili pilećim embrionima.
Liječenje groznice zapadnog Nila kod konja
Liječenje Nilske groznice zasniva se na liječenju simptoma koji se javljaju, budući da ne postoji specifično antivirusno, tako da terapija podrške će biti kako slijedi:
- Antipiretici, analgetici i protuupalni lijekovi za smanjenje temperature, bola i unutrašnje upale.
- Držite ako možete zadržati pozu.
- Terapija tečnošću ako konj ne može biti adekvatno hidriran.
- Prehrana putem sonde ako imate poteškoća s jelom.
- Hospitalizacija sa sigurnim mestom, podstavljenim zidovima, udobnim krevetom i štitnikom za glavu za sprečavanje povreda od udaraca i kontrolu neuroloških znakova.
Većina konja koji se zaraze se oporavlja razvijanjem specifičnog imuniteta. U nekim prilikama, čak i ako konj pobijedi bolest, mogu ostati posljedice zbog trajnog oštećenja nervnog sistema.
Prevencija i kontrola groznice Zapadnog Nila kod konja
Groznica Zapadnog Nila je bolest koju treba prijaviti, ali ne podliježe programu iskorenjivanja jer nije zarazna među konjima, ali je neophodna da bi komarac posredovao između njih, pa žrtvovanje zaraženih konja nije obavezno, osim iz humanitarnih razloga ako više nemaju kvalitet života.
Za dobru kontrolu bolesti neophodno je izvršiti epidemiološki nadzor komaraca kao vektora, ptica kao glavnih domaćina i konja ili ljudi kao slučajni. Ciljevi programa su otkrivanje prisustva virusne cirkulacije, procjena rizika od pojave i provođenje specifičnih mjera. Močvarna područja treba posebno nadgledati i vršiti nadzor ptica sa njihovim leševima, jer mnogi od zaraženih umiru, ili uzorkovanjem osumnjičenih; kod komaraca, kroz njihovo hvatanje i identifikaciju i kod konja putem nadzornog uzorkovanja ili sumnjivih slučajeva.
Pošto ne postoji poseban tretman, vakcinacija i smanjenje izloženosti prenosiocima komaraca su ključni za smanjenje rizika od zaraze konjima. program preventivne kontrole komaraca se zasniva na primjeni sljedećih mjera:
- Upotreba lokalnih repelenata kod konja.
- Stabilni konji izbegavanjem aktivnosti na otvorenom tokom perioda najveće izloženosti komarcima.
- Ventilatori, insekticidi i klopke za komarce.
- Uklonite mjesta razmnožavanja komaraca svakodnevnim čišćenjem i promjenom vode za piće.
- Ugasite svjetla u štali u kojoj se konj nalazi da ne privučete komarce.
- Postavite zavese protiv komaraca u štale, kao i mreže protiv komaraca na prozore.
Vakcina protiv groznice zapadnog Nila kod konja
Kod konja, za razliku od ljudi, postoje vakcine koje se koriste u područjima većeg rizika ili učestalosti virusa. Velika korisnost vakcina je da se smanji broj konja sa viremijom, odnosno koji imaju virus u krvi, i da se smanje ozbiljnost bolesti davanjem imuniteta ako se zaraze.
Inaktivirane virusne vakcine se koriste od navršenih 6 mjeseci starosti konja, primjenjuju se intramuskularno i zahtijevaju dvije doze. Prvi je u dobi od šest mjeseci, revakcinisan sa četiri ili šest sedmica, a zatim jednom godišnje.
